علل و درمان بوی بدن دهان
بوی بد دهان، یک مشکل رایج است. شما نیز ممکن است با افرادی زیادی مواجه شده باشید که این مشکل را دارند. بوی بد دهان ممکن است باعث خجالت یا اضطراب فرد مبتلا به آن شود، اما مهمتر اینست که بوی بد دهان نشانهی ناسلامتی است.
بسیاری از مردم فکر میکنند که علت بوی بد دهان فقط مربوط به دهان است و به همین دلیل وقت و هزینهی زیادی را برای شویندهها یا مواد ضدباکتری دهان میپردازند. البته این کار ممکن است به طور موقت مشکل را پنهان کند اما بو بد دهان به سرعت برمیگردد چون علت جای دیگر است.
بوی بد دهان اغلب به یک یا چند دلیل زیر است:
بیماری کبدی : کبد ناسالم میتواند سبب بوی بد دهان شود. این بو معمولاً از دهان کسانی که مشروبات الکلی زیاد مینوشند به راحتی قابل استشمام است. حتی اگر هیچگاه نوشیدنی الکلی هم نخورید باز هم ممکن است بوی بد دهان در اثر مشکلات کبدی باشد، مخصوصاً اگر در ابتدای صبح هنگام بیدار شدن دهانتان بوی بد داشته باشد. اگر رژیم غذاییتان کامل و مناسب نباشد و در ناحیه شکم اضافه وزن داشته باشید، احتمال اینکه مبتلا به بیماری کبدی باشید وجود دارد. این عوامل توانایی کبد در تمیز کردن و سمزدایی بدن را کاهش میدهد. کبد و کلیه بطور طبیعی نقش سمزدایی از بدن را برعهده دارند.
اگر مبتلا به «کبدچرب» یا «ورم کبد» ، یا هپاتیت هستید، عملکرد کبد شما خیلی پایینتر از حد متوسط است. از شرایطی که انسان در آن تکامل یافت که بگذریم نباید فراموش کنید که امروزه بدن ما با هزاران مادهی شیمیایی مواجه است که پیش از جنگ جهانی دوم وجود نداشتند. بنابراین بدن ما برای مقابله با این مواد شیمیایی جدید مجهز نشده است. اگر فکر میکنید کبد شما به خوبی کار نمیکند، بد نیست که از رژیمهای پاکسازی یا درمانهای گیاهی استفاده کنید.
سوءهاضمه : مشکلات سوءهاضمه بسیار شایع هستند، به ویژه در بین کسانی که هنگام غذاخوردن دچار استرس هستند یا با عجله غذا میخورند. همچنین اگر حساسیت غذایی مثلاً حساسیت به گلوتن یا لبنیات داشته باشید، دچار سوءهاضمه میشوید. اگر برای ریفلاکس معده یا زخم معده داروی ضداسید مصرف میکنید، کمبود اسید معده ممکن است سبب سوءهاضمه شود. در نتیجه اگر نتوانید غذا را به خوبی هضم و جذب کنید، محیط مناسبی برای رشد میکروبهای مضر در روده پدید میآید. برای درمان این مشکل بهتر است ابتدا با آرامش غذا بخورید و بخوبی آن را بجوید. بعضی از مکملهای آنزیمی برای کاهش نفخ معده مناسب هستند.
عفونت سینوسها : در بعضی موارد بوی بد دهان به دلیل وجود عفونت در سینوسهاست زیرا ترشحات عفونی سینوسها از طریق بینی به گلو سرازیر میشود. البته این ترشحات عفونی وارد معده میشوند و در محیط اسیدی معده از بین میروند. معمولاً برای این بیماران، آنتیبیوتیک تجویز میشود که در نتیجهی آن میکروارگانیسمهای مفید نیز در بدنشان از بین میرود و سرانجام دچار سوءهاضمه و مشکلات کبدی میشوند. بنابراین پیشگیری و درمان این عفونت برای سلامتی شما در طولانی مدت بسیار مهم است.
ترشحات بینی (خلط) محل مناسبی برای رشد باکتریهاست، بنابراین باید مطمئن شوید که میزان آن بیش از حد معمول نباشد. خلط بیش از حد نشانهی معمول حساسیت غذایی مثلاً حساسیت به گلوتن، گندم ، لبنیات یا ذرت است. حذف این غذاها از رژیم غذایی ممکن است سبب رهایی شما از ترشحات بیش از اندازهی سینوسی شود. سیر، ویتامین D، سرخارگل (اکیناسه) و گَوَن برای درمان این مشکل بسیار مفید هستند که معمولاً به صورت کپسول در داروخانهها یافت میشوند.
خشکبودن دهان : بزاق دهان، ضدمیکروب است و به پاک کردن دهان و دندان از باکتریها کمک میکند. اگر به اندازهی کافی بزاق ترشح نشود، باکتریهای بیش از اندازه رشد میکنند و مواد سمی تولید میکنند که به دهان و دندانها آسیب میرساند. خشکی دهان در افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی شایع است. گاهی خشکی دهان ممکن است در اثر مصرف دارویی خاص باشد. علاوه بر این خشکی دهان در افراد مسن نیز شایع است.
نوشیدن مقداری بیشتر آب، این مشکل را رفع میکند. سعی کنید آب را چند لحظه در دهان نگهدارید و سپس قورت بدهید. جویدن آدامس نیز به ترشح بزاق کمک میکند، اما باید از آدامسهای حاوی شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی بپرهیزید. بهتر است از آدامسهای حاوی شیرین کنندهی زایلیتول، استفاده کنید، چون این ماده برای سلامتی دندان مفید است و از تشکیل پلاک بر روی دندانها پیشگیری میکند.
مشکلات دهان و دندان : برای حفظ سلامتی دهان و دندان، دو بار در شبانهروز مسواک بزنید. اکثر افراد با عجله مسواک میزنند و در حین مسواک زدن به همه چیز فکر میکنند و دقت نمیکنند. استفاده از نخ دندان پیش از مسواک بسیار مفید است.
آیا لثههای شما هنگام مسواک زدن خونریزی دارد؟ آیا زخم دهانی دارید یا لثههایتان قرمز و متورم است؟ مشکلات دهانی ممکن است به دلیل کمبودهای غذایی باشد. کمبود ویتامین C شایعترین علت خونریزی لثه و کمبود ویتامین D شایعترین علت بیماریهای دهانی است. برای معاینهی دهان بطور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید، حتی اگر درد یا ناراحتی در دهانتان حس نمیکنید. عفونتهای دهانی ممکن است باعث بوی بد دهان شوند. عفونتهای مزمن دهان سبب بوی بد دهان میشوند، علاوه بر این سموم حاصل از باکتریها وارد جریان خون میشود و خطر بیماریهای جدی مانند حملات قلبی پیش میآید.